Hospice Marcelis Goverts Gasthuis – Winnaar WCVN Feb ’20

“Werken met de dood laat zien hoe belangrijk en mooi het leven is.”

Met een doos vol SOXS bel ik aan bij een oud monumentaal pand dat uitkijkt op de gracht en de Prinsentuin in Leeuwarden. Hier wonen 6 mensen. Tijdelijk. Het is een hospice, een plek waar uitbehandelde patiënten de laatste dagen van hun leven doorbrengen. En ik mag ze heerlijke warme SOXS brengen.

Verpleegkundige Gonny Mulder de Groot en leidinggevende Ate Engwerda van hospice Marcelis Goverts Gasthuis zijn blij verrast met de sokken. “Wat zullen onze bewoners blij zijn met deze sokken. Ze hebben vaak koude voeten, dus dit zullen ze heerlijk vinden.” Als ik binnenloop voel ik me iets ongemakkelijk. Een hospice is immers een plek waar mensen wonen die op zeer korte termijn zullen sterven. Toch hangt hier een prettige, warme sfeer. En het treft mij hoe makkelijk en liefdevol er hier over de dood wordt gesproken. Ate: “We maken heel veel mee, en ja, soms is het heftig. Maar het is echt bijzonder om hier te werken. Het geeft juist levensvreugde en voldoening. Hier in de hospice draait het juist om het leven, en niet om de dood. Dat laatste komt er toch al aan. Dan is het zo mooi om je laatste dagen echt met het leven bezig te zijn.”

“Werken met de dood laat zien hoe belangrijk en mooi het leven is”, zegt Marise den Oudsten. Marise nomineerde de voor het Warmste Cadeau van Nederland. Als uitvaartbegeleidster werkt ze regelmatig samen met de hospice. “Het is ongekend met hoeveel liefde en aandacht er wordt gewerkt. Iedereen sterft hier waardig. Ik heb enorm veel respect voor het werk dat alle vrijwilligers en medewerkers hier doen.” De hospice werkt met een team van zo’n 80 vrijwilligers. “Dankzij deze vrijwilligers is het mogelijk om deze liefdevolle plek te realiseren”, voegt Gonny toe. “Zonder hen zouden we niet bestaan.”

Thuis voelen

De hospice telt zes appartementen. Elke bewoner heeft zijn eigen plek, met een bed en een keukenblokje. Familie kan blijven slapen. Gonny: “Je kan hier helemaal met rust gelaten worden als die behoefte er is. Of als er juist vraag is naar gezelschap, dan zorgen de vrijwilligers daarvoor. Voor de bewoners moet dit echt als een ‘thuis’ voelen. En wij doen er alles aan om daarvoor te zorgen. Ate: “De familie moet hier als het ware kunnen gaan zitten met de benen op tafel en een wijntje erbij. En dan hebben ze het nog eens over het leven. Zonder zich druk te hoeven maken over de zorg. Die verlenen wij.”

Er zijn verschillende redenen waarom mensen de laatste fase van hun leven in een hospice verblijven. Gonny: “Het kan zijn dat de thuissituatie zich niet leent voor intensieve zorg omdat een netwerk ontbreekt. Of dat het netwerk er wel is maar overbelast is geraakt. De tijd dat iemand ernstig ziek is verloopt vaak met pieken en dalen in hoop en verdriet. En dat is moeilijk vol te houden. Voor iedereen.”

Aandacht voor elkaar

Wanneer de mensen in de hospice komen, merk je dat er een last van hun schouders valt. Hier krijgen ze weer ruimte voor elkaar. Kunnen ze echt aandacht besteden aan elkaar, in plaats van te zorgen. Want wanneer iemand langdurig ziek is, dan legt dat een zware druk op de familie. Ate: “Dat zie je heel sterk bij jonge gezinnen waar een van de ouders ziek is. Dagelijks is er de zorg, of anders wel het regelen van de zorg. Ook legt het druk op de kinderen die (onbewust) rekening houden met hun zieke vader of moeder. Dan zie je, zodra ze hier komen, iedereen tot rust komt.” Gonny: “Er kan hier echt heel veel. Voor ons is het belangrijkste dat de mensen hier hun waardigheid behouden. Iedereen is voor ons gelijk. Ziek zijn en doodgaan is voor veel mensen eng. Maar hier is niemand alleen, en dat maakt het draaglijker.”